Hiệu ứng cánh bướm trong tâm lý ứng dụng thế nào?

Hiệu ứng bướm mang ý nghĩa ẩn dụ triết lý cuộc sống: Một hành động nhỏ, sự kiện nhỏ có thể dẫn tới kết quả/hậu quả bất ngờ lớn sau đó. Thậm chí là thay đổi cả một cuộc đời ai đó, hoặc cả lịch sử.

Lý thuyết về hiệu ứng cánh bướm lần đầu tiên được phát hiện bởi một giáo sư khí tượng ở MIT, Edward Lorenz, trong khi ông thực hiện một số nghiên cứu liên quan đến thời tiết. Trong quá trình tính toán, những thay đổi của biến số trong lúc nhập dữ liệu giúp dự báo thời tiết đã khiến Edward Lorenz rất bất ngờ. Bởi từ những thay đổi nhỏ của nhiệt độ không khí, tốc độ gió đã ảnh hưởng đến kết quả dự báo thời tiết cuối cùng. Từ đó mà ông đưa ra câu nói nổi tiếng: “Chỉ cần một con bướm đập cánh ở Brazil có thể gây ra một cơn lốc xoáy ở Texas”

Từ đây có thể hiểu rằng, những tập hợp sự kiện nhỏ sẽ là sợi dây vô hình thay đổi cả kết quả lớn sau đó. 

Hiệu ứng cánh bướm trong tâm lý học là gì?

Một viên đá ném vào mặt nước hồ có thể phá vỡ sự tĩnh lặng của cả một vùng mặt hồ và tạo ra những gợn sóng. Mọi sinh vật đều tác động lẫn nhau trong hệ sinh thái. Vì vậy, mỗi hành động của chúng ta và mọi chuyện xảy ra trong vũ trụ này đều có tác động đến các sự vật khác.

Tương tự như câu nói của Samuel Smiles “Gieo suy nghĩ, gặt hành động. Gieo hành động, gặt thói quen. Gieo thói quen, gặt tính cách. Gieo tính cách, gặt số phận.” Hiệu ứng này giúp chúng ta nhận biết cách thức vận hành của mọi sự vật, sự việc, tầm quan trọng của những điều nhỏ bé xung quanh và những quyết định nhỏ trong cuộc sống.

Ví dụ nếu như bạn không nghĩ hoạt động kia sẽ rất vui và không quyết định tham gia, bạn đã không gặp được bạn thân nhất của mình, hoặc là đối tác làm ăn sau này trong buổi lễ đó.

Hiệu ứng cánh bướm và thuyết về sự hỗn loạn

Hiệu ứng cánh bướm thuộc một phần của lý thuyết hỗn loạn. Lý thuyết hỗn loạn cho chúng ta biết rằng kết quả của một sự kiện nào đó phụ thuộc vào các biến, sự thay đổi khác nhau. Nhiều sự kiện chúng ta không thể luôn luôn dự đoán chính xác những thay đổi đó có tầm ảnh hưởng đến kết quả như thế nào. Trong quá trình vận hành, sẽ có lỗi hay trục trặc xảy ra và thay đổi mọi thứ vào giây phút cuối cùng.

Một số người tin rằng lý thuyết về sự hỗn loạn là một trong lĩnh vực thú vị nhất trong toán học hiện đại. Bởi vậy các nhà khoa học đang cố đoán những điều khó đoán (sử dụng dữ liệu và logic để giải thích hành vi của mọi sự vật sự việc). Tuy nhiên, trên thực tế là các nhà toán học và khí tượng thuỷ văn đã phải chấp nhận sự thật rằng bất kỳ điều gì xảy ra tại thời điểm nào đều có thể thay đổi mọi thứ.

Vì vậy, chúng ta cần linh hoạt và tư duy cởi mở với những phản ứng và sự kiện bất ngờ xảy ra. Tiếp cận với những điều bất ngờ bằng sự chấp nhận và sự tò mò. Từ đó biết đâu nó sẽ dẫn tới một chương mới, sự kiện mới tích cực trong công việc và cuộc sống.

 Hiệu ứng cánh bướm dạy chúng ta điều gì?

Hiệu ứng tâm lý có thể dẫn tới cả cả hai mặt tích cực và tiêu cực. Nhìn chung, hiệu ứng bướm dạy chúng ta rằng những điều nhỏ nhặt, đơn giản lại rất quan trọng và tất cả mọi sự vật đều kết nối và có mối liên hệ với nhau trong một hệ thống lớn hơn.

Hành động của hôm nay là kết quả của một hành động trước đó và điều này có thể dẫn đến một hành động khác trong tương lai, điều này dẫn đến hiệu ứng gợn sóng. Với một cử chỉ nhỏ thôi, bạn có thể thay đổi cuộc sống của ai đó. Một điếu thuốc bạn hút bây giờ có thể thay đổi toàn bộ cuộc sống của bạn trong 10 năm, 20 năm tới. Vài đồng tiền bạn quyên góp gây quỹ cũng có thể thay đổi cuộc sống tạm thời của ai đó đang gặp khó khăn.

Hiệu ứng cánh bướm dạy chúng ta rằng đừng bao giờ đánh giá thấp sức mạnh của những hành động nhỏ. Làm những việc nhỏ mỗi ngày có thể dẫn tới kết quả lớn về sau. Như Satya Nani từng có câu “A little progress each day adds up to big results” (những nỗ lực nhỏ mỗi ngày sẽ giúp bạn đạt được thành tựu lớn sau này).

Vì vậy, bạn có thể áp dụng hiệu ứng cánh bướm vào trong tâm lý và cuộc sống để giúp bạn đạt được cuộc sống cân bằng hoặc gặt hái được những thành công mà bạn mong muốn.

Hiệu ứng cánh bướm là một trong những phương pháp được ứng dụng nhiều trong tâm lý và nhiều lĩnh vực khác trong cuộc sống. Hy vọng bạn đọc đã có một góc nhìn về hiệu ứng cánh bướm, hiểu quy luật hoạt động của nó. Để từ đó áp dụng hiệu ứng cánh bướm một cách khéo léo, giúp bản thân phát triển và đạt những điều mong muốn trong cuộc sống!